Trong mô hình sản xuất thông minh, bên cạnh các khái niệm như MES đã trở nên phổ biến, ngày càng nhiều doanh nghiệp quan tâm và chú ý tới SCADA bởi những ưu điểm vượt trội mà nó đem lại. Vậy SCADA là gì? Sự khác biệt giữa phần mềm MES và SCADA là gì?

SCADA là gì?

SCADA viết tắt từ Supervisory Control And Data Acquisition được hiểu là hệ thống điều khiển giám sát và thu thập dữ liệu. Công nghệ SCADA ra đời nhằm hỗ trợ con người kiểm soát dữ liệu của hầu hết quy trình sản xuất trong nhà máy theo phương thức từ xa.

Vì có chung nhiệm vụ theo dõi, giám sát và lưu trữ thông tin trong sản xuất, nhiều quản lý doanh nghiệp vẫn còn nhầm lẫn và chưa thể phân biệt công cụ SCADA và phần mềm MES. Thực tế, chức năng của SCADA và MES là hoàn toàn khác biệt. Điểm chung giữa chúng là hướng tới phục vụ mục tiêu giám sát, quản lý sản xuất hiệu quả.

Vậy, sự khác biệt giữa MES và SCADA là gì?

  • Chức năng

SCADA có trọng tâm là giám sát và thu thập dữ liệu từ máy móc, thiết bị trong nhà máy

MES hỗ trợ quản lý sản xuất hiệu quả với nhiều khía cạnh thay vì chỉ thu thập dữ liệu:
  • Theo dõi, giám sát và quản lý dữ liệu sản xuất từ vật tư đầu vào cho đến sản phẩm đầu ra.
  • Hỗ trợ lập kế hoạch sản xuất tự động từ nguồn dữ liệu có được
  • Tham gia các hoạt động khác của nhà máy như truy vết nguồn gốc sản phẩm, lập lịch bảo trì máy móc, giám sát chất lượng…

  • Mô hình hoạt động

SCADA là thiết bị điều khiển sản xuất, có khả năng điều chỉnh hoạt động của máy móc, thiết bị theo yêu cầu được công nhân lập trình từ trước

MES có vai trò điều hành sản xuất, phục vụ các nhà quản lý phân xưởng giám sát mọi nguồn lực. Vì thế MES tham gia các công tác quản trị như lập kế hoạch sản xuất, phân bổ nguồn lực và các lệnh sản xuất tại các phân xưởng.

  • Thời gian đáp ứng

SCADA hỗ trợ công nhân giám sát và điều khiển thiết bị, dây chuyền hoạt động theo phần trăm giây.

MES hỗ trợ nhà quản lý sản xuất đưa ra quyết định sản xuất tại nhà máy theo từng giây, từng phút,

  • Khả năng phân tích, lưu trữ dữ liệu

SCADA bị giới hạn lưu trữ thông tin và dữ liệu tại khu vực nhà máy.

MES có khả năng lưu trữ dữ liệu tại toàn bộ khối sản xuất nhằm thực hiện các phân tích chuyên sâu như dự đoán lịch trình bảo trì, lập kế hoạch sản xuất…

Có thể thấy, dù có chung mục tiêu là tạo tính liên tục trong tương tác và hỗ trợ nhau để thu thập, tổng hợp và phân tích các dữ liệu trong sản xuất. Song, SCADA và MES vẫn có những đặc tính riêng biệt, đòi hỏi người quản trị cân nhắc trước khi quyết định triển khai.


Vậy doanh nghiệp nên triển khai SCADA hay MES?


Có thể nhận thấy SCADA và MES mặc dù có mục tiêu giống nhau, nhưng đặc tính và chức năng là khác nhau, nó cũng không gây ra sự trùng lặp khi sử dụng. Việc triển khai cả hai hệ thống trên, không những sẽ đảm bảo doanh nghiệp có thể giảm bớt gánh nặng thu thập dữ liệu tại khu vực sản xuất rộng lớn, mà còn giúp đơn vị có cái nhìn sâu hơn và tổng quan hơn về mô hình sản xuất của mình.

Việc tích hợp MES và SCADA cũng đang là xu hướng của nhiều đơn vị triển khai giải pháp CNTT nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp tạo ra quá trình sản xuất kinh doanh liền mạch, không bị ngắt quãng; từ đó dễ dàng theo đuổi các kế hoạch dài hơi và khẳng định vị thế vững chắc của mình trên thương trường.